گنجینه خواف (درس ها و یادداشت های روزانه شهید سید حسن مدرس در تبعید)
شهید مدرس زندگی پرفرازونشیبی داشت که اغلب از سوی مورخان به چهار دوره کودکی، جوانی (ایام تحصیل و تدریس)، سال های میان سالی ( ایام سیاست) و نهایتاً ایام پیری یا تبعید و شهادت.
درباره سه دوره نخست زندگی شهید مدرس در تاریخ بسیار نوشته شده به خصوص در عهد میان سالی که در سطح نخست سیاسی کشور چهره ای اثرگذار و فعال بود. اما درباره آن دوران نه ساله تبعید که به شهادت او انجامید، منابع بسیار اندک اند، به خصوص اینکه در تبعید تحت الحفظ بوده و دسترسی دیگران به او به مراتب مشکل تر از گذشته.
آنچه کتاب گنجینه خواف را به عنوان سندی گران بها در تاریخ معاصر داری اهمیت می سازد، در همین زمینه شکل می گیرد، چراکه این کتاب ازجمله منابع دست اولی محسوب می شود که اطلاعات بسیار سودمندی درباره این دوران به دست می دهد.
مجموعه درس ها و یادداشت های روزانه شهید سید حسن مدرس در تبعید که در کتاب حاضر گردآوری شده دربرگیرنده دو سال و هفت ماه نخست از از نه سال و یک ماه دوران تبعید اوست.
با وجود انتشار کتاب حاضر هنوز دوسوم دیگر از دوران تبعید مدرس در هاله ای از ابهام باقی مانده بود؛ اما پس از چاپ نخست گنجینه خواف، سید محسن مدرسی (نوه مدرس)، تعدادی از مکاتبات شهید مدرس با دو فرزندش یعنی سید اسماعیل و سیدعبدالباقی را که در آرشیو شخصی خود نگهداری می کرد در اختیار مؤلف قرارداد.
این نامه ها دربردارنده نکات بسیار ارزشمندی درباره یک سوم دیگر از دوران تبعید شهید مدرس تا شهادت اوست که در چاپ سوم کتاب در حجمی نزدیک به ۵۶ صفحه به پیوست متن قبلی، منتشرشده است.
گنجینه خواف در ۳۱۱ صفحه و سه بخش تدوین شده است. بخش اول شامل، مقدمه های تصحیح کننده کتاب (در چاپ اول و سوم)، شرح حکایت پنهان و پیدا شدن متن این اسناد که «گنجینه خواف» خوانده می شوند، ساختار و محتوای این اسناد و درنهایت مروری بر ایام تبعید و حبس سید حسن مدرس محتوای این بخش را تشکیل می دهند. به این بخش تکمله و سال شمار زندگی شهید مدرس نیز پیوست شده.
بخش دوم کتاب متن گنجینه خواف، یعنی شرح خاطرات روزانه و درس نوشته های سید شهید است که تقریباً صد و سی صفحه کتاب را تشکیل می دهد.
بخش سوم دربردارنده تصاویری از نسخه حطی این یادداشت ها و درس نوشته هاست. عکس های مرحوم مدرس و نهایتاً متن نامه های ارزشمندی که شهید مدرس به فرزندان خود نوشته و به عنوان افزوده های چاپ سوم کتاب، به کامل شدن هرچه بیشتر مجموعه اسناد روشنگرانه درباره این دوره مغفول مانده از حیات ارزنده شهید مدرس انجامیده است. شهیدی که نامش به واسطه دفاع از حقوق مردم در کسوت نماینده آن ها در مجلس شورای ملی همواره بر تارک تاریخ معاصر می درخشد و بانام مجلس گره خورده است.
*
دسته‌بندی: خاطرات و سفرنامه‌ها
عنوان: گنجینه خواف (درس ها و یادداشت های روزانه شهید سید حسن مدرس در تبعید)
موضوع: سرگذشت نامه
نویسنده : نصرالله صضالحی
ناشر: طهوری
قطع: رقعی
عرض: ۱۵
ارتفاع: ۲۲.۵
نوع جلد: سخت
تعداد صفحات: ۳۱۲